Spółka komandytowo - akcyjna (S.K.A.), co to jest i jak założyć?
Spółka komandytowo-akcyjna stała się „modna” w 2022 r. za sprawą zmian podatkowych wprowadzonych przez program Polski Ład. Ale kwestie podatkowe to nie wszystko, poznaj zalety, wady i szczegóły prowadzenia działalności w tej formie.
Spis treści
Darmowy program przygotowujący
Proponujemy czterotygodniowy, bezpłatny program przygotowujący, podczas którego dowiesz się czy S.K.A. będzie lepsza dla Twojej działalności. Co tydzień otrzymasz jeden mail:
- ankieta – odpowiadając na zadane w niej pytania, dowiesz się czy akceptujesz ryzyko prowadzenia S.K.A. i poznasz sposoby jego ograniczenia,
- kalkulator – uzupełniając osiągane lub prognozowane dochody zobaczysz jak zmieniają się Twoje obciążenia podatkowe w zależności od formy działalności,
- instrukcje – kto z Twojego zespołu będzie szczególnie istotny, jakie dokumenty powinieneś już zgromadzić, na jakie koszty powinieneś być przygotowany.
Po ukończeniu programu zdobędziesz przede wszystkim dane, w opoarciu o które będziesz mógł podjąć przemyślaną decyzję.
Zalety spółki komandytowo-akcyjnej
- brak osobistej odpowiedzialności akcjonariuszy – akcjonariusze nie zajmują się sprawami spółki i mogą ją reprezentować wyłącznie jako pełnomocnicy, jednakże ponoszą odpowiedzialność tylko do wysokości zainwestowanego kapitału,
- nie jest objęta podwójnym opodatkowaniem – na czym polega opodatkowanie tej spółki, przeczytasz poniżej,
- możliwość wyboru opodatkowania przez akcjonariuszy: podatku liniowego lub na zasadach ogólnych,
- możliwość szerokiego i bezpiecznego pozyskania kapitału – spółka może emitować akcje i obligacje, a ze względu na charakter spółki, nie rodzi to ryzyka wrogiego przejęcia. Więcej o tej możlwiości w części „uwagi na tle KSH i nieoczywiste korzyści”,
Wady spółki komandytowo-akcyjnej
- podstawową wadą jest to, że komplementariusz odpowiada bez ograniczenia, całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, jak ograniczyć to ryzyko dowiesz się z innych wpisów,
- działalność s.k.a. jest mocno sformalizowana i wymaga uchwał walnego zgromadzenia w formie notarialnej. Nie da się tego uniknąć, przynajmniej raz w roku trzeba podjąć uchwałę w tej formie,
- wymaga prowadzenia rejestru akcjonariuszy, co wiąże się z kosztem około 100 zł miesięcznie.
Charakter spółki komandytowo - akcyjnej podstawowe informacje
To spółka osobowa, której cechą charakterystyczną są dwa rodzaje wspólników. Każda spółka tego rodzaju ma conajmniej jednego komplementariusza i jednego akcjonariusza. Komplementariusz ponosi nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, odpowiada całym swoim majątkiem. Akcjonariusze odpowiadają wyłącznie do wysokości zainwestowanego kapitału.
Firma spółki
Podstawą informacją jest to, że firma spółki komandytowo-akcyjnej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie „spółka komandytowo – akcyjna”, ale w obrocie dopuszczalne jest posługiwanie się skrótem S.K.A. Ważne, że jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) to w firmie S.K.A. powinna być ujawnione pełne brzmienie, co może wyglądać następująco:
Zakład Przetwórstwa Rybnego sp. z o.o. s.k.a.
Ważne! Nazwisko lub firma akcjonariusza nie może być umieszczana firmie spółki. A co jeżeli tak się stanie? Ta osoba lub firma będzie ponosiła pełną odpowiedzialność za zobowiązania spółki wobec osób trzecich, tak jak komplementariusz, całym swoim majątkiem. Wynika to wprost z przepisu KSH art. 127 § 4.
Podatki w S.K.A.
Stawka podatku CIT
Spółka komandytowo-akcyjna to spółka osobowa, ale objęta podatkiem CIT. Stawki tego podatku to 9% i 19%. Co do zasady, stawka 9% dotyczy tych podmiotów, których przychody nie przekraczają 2 000 000 euro rocznie. Taka informacja jest wystarczająca dla firm, którym daleko do tego limitu. Jeżeli przychody Twojej firmy oscylują w tych granicach, koniecznie zapoznaj się z tym artykułem, to pogłębiona analiza przepisów podatkowych.
Na czym polega brak podwójnego opodatkowania?
Wydaje się to niekonsekwentne, kiedy mówię, że zaletą tego rodzaju spółki jest brak podwójnego opodatkowania, a dalej informuję o stawce podatku CIT, który jest naliczany od dochodu spółki i podatku PIT od zysku wypłacanego wspólnikom. Sposób obliczania podatków dochodowych jest w tym przypadku skomplikowany, dlatego posłużę się przykładem:
W spółce X mamy dwóch wspólników: komplementariusza, który posiada 50% udziałów i akcjonariusza, który posiada pozostałe 50% udziałów. Spółka osiągnęła dochód w wysokości 1 000 000 zł. Zapłaci od tej kwoty CIT według stawki 9%, który wyniesie 90 000 zł. Do wypłaty pozostanie zysk w wysokości 910 000 zł. Komplementariusz ma 50% udziałów, dlatego przypadnie mu zysk w wysokości 455 000 zł, od którego np. w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością musiałby zapłacić PIT wg. stawki 19% czyli 86 450 zł.
Doszliśmy do cechy, która zdecydowała o popularności tego rodzaju spółki.
Komplementariusz może odliczyć od PITu (w tym przypadku 86 450 zł) CIT zapłacony przez spółkę, prorcjonalnie do jego udziału. Nasza spółka zapłaciła 90 000 zł CITu, komplementariusz posiada 50% udziałów, zatem proporcjonalnie może odliczyć 45 000 zł. Finalnie, komplementariusz zapłaci tylko 41 450 zł PITu.
Wariant, w którym komplementariusz ma 99% udziałów
Różnica ta jest jeszcze lepiej widoczna kiedy komplementariusz ma np. 99% udziałów. W takim przypadku, od 1 000 000 zł spółka zapłaci 9% CIT tj. 90 000 zł i zostanie do wypłaty 910 000 zł zysku. Komplementariusz, który posiada 99% udziałów może otrzymać analogicznie 900 900 zł zysku, od których musi zapłacić 19% PITu tj. 171 171 zł. Ale, może od tego podatku potrącić 99% podatku CIT zapłaconego przez spółkę (analogicznie do posiadanego udziału). Oznacza to, że 171 171 zł podatku PIT zostanie pomniejszone o 89 100 zł zapłaconego CITu i komplementariusz zapłaci tylko 82 071 zł podatku PIT.
Jest to duża różnica, bowiem w przypadku spółki z o.o. wypłata 910 000 zł zysku na rzecz udziałowca posiadającego 99% udziałów obligowałaby go do uiszczenia 171 171 zł podatku PIT, bez możliwości odliczenia podatku zapłaconego przez spółkę.
Finalnie nasz udziałowiec, posiadający 99% udziałów w spółkach, wypłacając 910 000 zł zysku z S.K.A. zostanie mu „w kieszeni” 827 929 zł, podczas gdy wypłacając taką kwotę ze SP. Z O.O. zostanie mu 729 729 zł – różnica jest zatem odczuwalna.
Jeżeli chcesz zobaczyć ile możesz Ty zaoszczędzić, zapisz się na nasz program, tam jest dostępny arkusz uwzględniający kalkulator podatkowy.
Z powyższych przykładów wynika, że prowadzenie działalności gospodarczej jest szczególnie korzystne, dla komplementariuszy – to oni ponoszą odpowiedzialność całym swoim majątkiem. Nie powinno nas to dziwić bowiem patrząc na cały system podatkowy widać, że im wyższe przedsiębiorca ponosi ryzyko, tym niższe płaci podatki.
Darmowy program przygotowujący
Proponujemy czterotygodniowy, bezpłatny program przygotowujący, podczas którego dowiesz się czy S.K.A. będzie lepsza dla Twojej działalności. Co tydzień otrzymasz jeden mail:
- ankieta – odpowiadając na zadane w niej pytania, dowiesz się czy akceptujesz ryzyko prowadzenia S.K.A. i poznasz sposoby jego ograniczenia,
- kalkulator – uzupełniając osiągane lub prognozowane dochody zobaczysz jak zmieniają się Twoje obciążenia podatkowe w zależności od formy działalności,
- instrukcje – kto z Twojego zespołu będzie szczególnie istotny, jakie dokumenty powinieneś już zgromadzić, na jakie koszty powinieneś być przygotowany.
Po ukończeniu programu zdobędziesz przede wszystkim dane, w opoarciu o które będziesz mógł podjąć przemyślaną decyzję.
Dlaczego piszę tylko o korzyściach komplementariuszy, akcjonariuszy już to nie dotyczy?
Niestety, korzyści dotyczą tylko tych akcjonariuszy, którzy są objęci CITem (przede wszystkim spółki kapitałowe np. sp. z o.o.), mogą oni skorzystać ze zwolnienia. Natomiast osoby fizyczne zapłacą 19% PIT od udziału w zysku spółki.
Komplementariusz i akcjonariusz w jednej osobie?
Łącznie razem zwani wspólnikami. Czy może zatem to być jedna osoba? Tak.
Nie wynika to wprost z przepisu, bowiem artykuł 125 Kodeksu spółek handlowych (dalej KSH) stanowi, iż „(…) wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem”. Z przepisu nie wynika zatem wprost, iż może to być jedna osoba, ale nie wynika też, że nie może to być ta sama osoba. W konsekwencji przyjmuje się, że co nie jest zabronione, jest dozwolone.
Wynagrodzenie z tytułu prowadzenia spraw spółki
Komplementariusz może (ale nie musi) otrzymywać wynagrodzenie z tytułu prowadzenia spraw spółki. Od tego wynagrodzenia będzie musiał zapłacić PIT według skali podatkowej, ale będzie mógł skorzystać z kwoty wolnej od podatku, która wynosi 30 000 zł.
Składka zdrowotna i ZUS
Wspólnicy nie płacą składki zdrowotnej i ZUSu. Dotyczy to także wynagrodzenia z tytyłu prowadzenia spraw spółki. może to oznaczać, że ponosząc nieco wyższe koszty utrzymania spółki, zamiast płacić np. 26% podatku, zapłacimy 19%.
Z czego wynika niepodleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu? Wprost z przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej UstawaSUS). Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych w art. 6 zawiera obszerny katalog osób, podlegających obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z zastrzeżeniem art. 8 i 9 tejże ustawy. Art. 6 ust. 1 pkt ust. 5) UstawySUS stanowi, iż obowiązkowi podlegają m.in. osoby prowadzące pozarolniczą działalność.
Przechodząc do zastrzeżonych wyjątków. Art. 8 ust. 6 pkt 4) UstawySUS stanowi, iż za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej sp. z o.o., oraz wspóników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej. Ten katalog nie zawiera S.K.A. i w konsekwencji wspólnicy tego rodzaju spółki nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i nie płacą ZUSu.
Kapitał zakładowy i wkład komplementariuszy spółki komandytowo-akcyjnej
Kapitał zakładowy w tego rodzaju spółce wynosi minimum 50 000 zł. To znacznie więcej niż w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w której minimalna kwota kapitału zakładowego to 5 000 zł.
Wkład wspólników do S.K.A.
Szczegóły wnoszenia wkładów reguluje artykuł 132 KSH, który jest bardzo krótki i ogranicza się do powyższego. Natomiast, zgodnie z artykułem 126 KSH w sprawach dotyczących wkładów do S.K.A. a nieuregulowanych w przepisach szczególnych dotyczących tego rodzaju spółki stosuje się odpowiednie przepisy dla spółki komandytowaej (dotyczy to zasad wnoszenia wkładu przez komplementariuszy) oraz odpowiednio przepisy dotyczące spółki akcyjnej (analogicznie w odniesieniu do akcji spółki).
Wkład komplementariusza, ile wynosi, z czego może się składać
Komplementariusz to ten, który ponosi odpowiedzialność za zobowiązania spółki, całym swoim majątkiem, bez ograniczeń. Jest on zobowiązany do wniesienia wkładu na kapitał udziałowy. Komplementariusz może również wnieść wkład na kapitał zakładowy i wtedy będzie przysługiwał mu podwójny status: komplementariusza – akcjonariusza (w obrocie gospodarczym taka forma jest bardzo popularna ze względu na korzyści podatkowe, o których wyżej). Do wkładów dokonywanych przez komplementariusza stosuje się przepisy dotyczące spółki jawnej tj. artykuł 48 KSH.
Odpowiednie stosowanie przepisów dot. spółki jawnej oznacza, że wkładem może być:
- świadczenie pracy na rzecz spółki,
- wkład pieniężny
- przeniesienie lub obciążenie własności na rzecz spółki np. poprzez ustanowienie prawa użytkowania czy pobierania pożytków (m.in. udostępnienie lokalu pod działalność spółki może być wkładem komplementariusza).
Możliwość świadczenia pracy jako wkład do spółki to rozwiązanie typowe dla spółek osobowych, którą jest S.K.A. Ponadto, wkład komplementariusza nie ma ograniczeń minimalnych, musi on dokonać jakiegoś wkładu, ale niezależnie od jego wysokości i tak odpowiada całym swoim majątkiem.
Wkład akcjonariusza
Może przybrać tylko diwe formy: pieniężna (wnosimy określoną kwotę pieniężną) i niepieniężna tzw. wkład aportowy.
Co to jest wkład aportowy? Wynika to wprost z art. 14 KSH i oznacza, że wkładem niepieniężnym nie może być prawo niezbywalne, świadczenie pracy bądź usług. Zatem wkładem niepieniężnym mogą być przede wszystkim prawa zbywalne takie jak np. prawo własności nieruchomości.
Należy jednak wiedzieć, iż zawiązanie spółki z wkładem aportowym wymaga przede wszystkim:
- oszacowanie wartości wkładów w statucie,
- sporządzenia pisemnego sprawozdania określającego co jest przedmiotem wkładu oraz liczbę i rodzaj obejmowanych w zamian akcji, osoby obejmujące oraz metodę wyceny wkładów, to sprawozdanie podlega badaniu przez biegłego rewidenta!
Statut spółki komandytowo-akcyjnej
Statut to fundament spółki, reguluje wszystkie kwestie organizacyjne, ustala strukturę i panujące w niej zasady. Koniecznie sporządzony w formie aktu notarialnego! Musi być podpisany przynajmniej przez wszystkich komplementariuszy – to ich obowiązek. Statut mogą podpisać także akcjonariusze – w ich przypadku jest to uprawnienie. Podpisujący statut stają się założycielami spółki.
Statut musi zawierać następujące informacje:
- firmę i siedzibę spółki
- przedmiot działalności spółki
- czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony
- wkłady wnoszone przez każdego komplementariusza oraz ich wartość
- wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne czy na okaziciela
- liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcje różnych rodzajów
- nazwiska i imiona albo nazwy firm komplementariuszy oraz ich siedziby, adresy albo adresy do doręczeń,
- organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej, jeżeli ustawa lub statut przewiduje ich ustanowienie.
Polski ład i jego wpływ na spółkę komandytowo-akcyjną
Polski ład wpłynął przede wszystkim na popularność S.K.A. Prowadzenie działalności gospodarczej w tej formie obarczone jest większym ryzykiem ze względu na pełną odpowiedzialność komplementariuszy, rekompensuje to jednak niższymi obciążeniami podatkowymi. Ponadto, kompleksowe podejście do przekształcenia czy rozpoczęcia nowej działalności pozwala na poukładanie spraw majątkowych w taki sposób, że ryzyko utraty majątku zostaje ograniczone niemal do zera.
Formularz kontaktowy
Możemy porozmawiać o pomyśle na Twoją spółkę, obliczyć konsekwencje podatkowe, oszacować ryzyko i potencjalne korzyści. Wystarczy podać adres email, aby otrzymać szczegóły spotkania.
Rada nadzorcza
Co do zasady, ustanowienie rady nadzorczej w S.K.A. jest fakultatywne. Jednak zgodnie z artykułem 142 KSH ustanowienie jest obligatoryjne gdy liczba akcjonariuszy przekracza dwadzieścia pięć osób (25) osób. Powoływana jest przez walne zgromadzenie. Członkiem rady nie może być komplementariusz lub jego pracownik. Ponadto, jeżeli komplementariusz objął lub nabył akcje, nie wykonuje on prawa głosu z tych akcji przy podejmowaniu uchwał dotyczących wyboru składu rady i nie może być pełnomocnikiem innych akcjonariuszy przy podejmowaniu takich uchał.
Uwagi na tle kodeksu spółek handlowych i nieoczywiste korzyści
Szczególną korzyścią jest możliwość relatywnie bezpiecznego dokapitalizowania przedsiębiorstwa. Ze względu na to, że sprawami spółki kierują komplementariusze, inwestorzy mogą przystąpić jako akcjonariusze, którzy nie mają prawa prowadzenia spraw spółki, co eliminuje niebezpieczeństwo wrogiego przejęcia, a w konsekwencji utraty przedsiębiorstwa.
Z puntu widzenia inwestora, inwestycja w S.K.A. również wydaje się korzystna, bowiem ogranicza ryzyko do wysokości zainwestowanego kapitału, a jednocześnie inwestuje w przedsięwzięcie, za które ktoś (komplementariusz) ponosi odpowiedzialność bez ograniczenia. W doktrynie prawniczej zwrócono uwagę, iż może to być korzystna forma pozyskiwania kapitału przez firmy rodzinne. Członkowie rodziny, będący komplementariuszami firmują spółkę swoim nazwiskiem i prowadzą jej sprawy z pełnym zaangażowaniem, co dla pozostałych wspólników może być kluczowe, bowiem nie wymaga angażowania się w sprawy spółki, a pozwala osiągać dochody. To „pełne zaangażowanie” jest jedynie założeniem, ale w mojej ocenie można zakładać, że osoba firmująca przedsiębiorstwo swoim nazwiskiem i odpowiadająca za jego zobowiązania bez ograniczenia będzie wykazywała większą staranność związaną z prowadzenia jego spraw, niż członek zarządu spółki, który nie musi być z nią powiązany kapitałowo. Jednocześnie interesy komplementariuszy są zabezpieczone, bowiem akcjonariusze nie mogą prowadzić spraw spółki, co zabezpiecza przed jej przejęciem.
W jaki sposób moja kancelaria może Państwu pomóc
- Przede wszystkim proponuję konsultację, na których ustalimy Państwa potrzeby i możliwości.
- Jeżli uznają Państwo, iż przekształcenie lub powołanie nowej spółki będzie dobrym rozwiązaniem przygotuję i przeprowadzę Państwa firmę przez cały ten proces w tym przygotuję wzory statutu, umów i innych dokumentów.
- Po przekształceniu przeszkolę pracowników Państwa firmy i odpowiem na ich pytania dotyczące funkcjonowania w nowej formie prawnej.
To nie jest porada prawna, każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnej analizy.
Mateusz Szczypa
radca prawny
Zanim zaczniesz, w tym wpisie (link) przedstawiłem ogólną charakterystykę spółki komandytowo – akcyjnej, jest to kompendium, z którym powinien zapoznać się każdy, kto rozważa prowadzenie działalności w formie spółki komandytowo akcyjnej.
Niniejszy artykuł jest jego rozszerzeniem w zakresie przepisów podatkowych [Czytaj dalej…]
Spółka komandytowo – akcyjna (S.K.A.) – podatki
Z tego artykułu dowiesz się jakie podatki, składki i opłaty pozwala ominąć spółka komandytowo – akcyjna, jakie są zasady opodatkowania wynagrodzenia komplementariusza z tytułu prowadzenia spraw spółki, oraz poznasz wpływ przekształcenia na wysokość podatku.
Spółka komandytowo-akcyjna
Spółka komandytowo-akcyjna co to jest, jak założyć spółkę komandytowo akcyjną?