Spis treści
Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. (jak to zrobić, koszty, skutki podatkowe)
Wprowadzenie do przekształcenia
Ustawa Prawo Przedsiębiorców definiuje pojęcie działalności gospodarczej jako zorganizowanej działalności zarobkowej, wykonywanej we własnym imieniu i w sposób ciągły. W związku z tym podstawowe kryteria, które definiują JDG:
- głównym celem przedsiębiorstwa jest zysk,
- osobiste prowadzenie spraw,
- przedsiębiorca sam ponosi odpowiedzialność,
- czynności są podejmowane w sposób ciągły, powtarzalny i zmierzają do określonego celu.
Działalność w formie jednoosobowej cieszy się popularnością wśród początkujących przedsiębiorców, ze względu na niewielkie koszty, szybkość w dopełnieniu formalności oraz łatwość rozwiązania w przypadku niepowodzenia. Wątpliwość, czy jest to na pewno najlepsza forma prowadzenia działalności, pojawia się w przypadku rozwoju działalności. Wtedy można zastanowić się nad przekształceniem formy prowadzonej działalności w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością zgodnie z art. 551 § 5 KSH.
Jak to zrobić, jakie kroki należy podjąć, dowiesz się poniżej.
Przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z o.o. – jak to zrobić?
Proces przekształcenia przedsiębiorcy, szczególnie z formy jednoosobowej działalności gospodarczej na sp. z o.o. nie jest skomplikowany i może przebiec dosyć szybko, jeśli dobrze sporządzi się wymagane dokumenty. Postępowanie uregulowane zostało w art. 584 (indeks od 1 do 13) Kodeksu Spółek Handlowych i składa się z następujących etapów:
Faza 1 - przygotowawcza
- przygotowanie planu przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową, wraz z załącznikami – jedyną właściwą formą jest akt notarialny.
- Załączniki do planu przekształcenia – zgodnie z Kodeksem Spółek Handlowych (art. 584 indeks 7) są to:
- projekt oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy – o tym jak powinno brzmieć to oświadczenie szerzej w Fazie 2, na tym etapie jest istotne, że projekt oświadczenia nie musi być sporządzony w formie aktu notarialnego.
- projekt aktu założycielskiego/umowy spółki z o.o. – na tym etapie nie musi być sporządzony w formie aktu notarialnego, a wszystko co powinieneś wiedzieć o umowie spółki z o.o. znajdziesz w tym artykule.
- wycena składników majątkowych przedsiębiorcy (aktywa i pasywa) – na tym etapie wycenę należy przygotować zgodnie z zasadami przewidzianymi w Rozdziale 4 Ustawy o rachunkowości.
- sprawozdanie finansowe – sporządzone dla celów przekształcenia. Jeżeli przedsiębiorca nie jest obowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych, sprawozdanie sporządza się w oparciu o zapisy w księdze przychodów i rozchodów oraz innych ewidencjach prowadzonych dla celów podatkowych.
- opinia biegłego rewidenta – ta opinia jest obowiązkowa, aby ją uzyskać składasz wniosek do Sądu rejestrowego właściwego ze względu na Twoją siedzibę, o wyznaczenie biegłego, który bada rzetelność planu przekształcenia. Biegły rewident musi wydać opinię w terminie zakreślonym przez sąd, który może wynosić maksymalnie 2 miesiące.
Faza 2 - właścicielska
- złożenie oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy – składa się je w formie aktu notarialnego, podstawowe elementy tego oświadczenia zostały określone w art. 584 (indeks 9) KSH co oznacza, iż można tam zawrzeć więcej niż: typ nowej spółki (w analizowanym przez nas przypadku będzie to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), wysokość kapitału zakładowego, zakres praw przyznanych przedsiębiorcy przekształcającemu jako wspólnikowi (nie jest to obligatoryjne), imiona i nazwiska członków zarządu nowej spółki.
- sporządzenie umowy spółki – kolejnym krokiem jest sporządzenie aktu założycielskiego/umowy sp. z o.o., jak napisać umowę spółki z o.o. dowiesz się z tego artykułu.
- zawarcia aktu założycielskiego/umowy spółki – piszę o „zawarciu aktu założycielskiego/umowy spółki” bowiem przepis KSH stanowi o „zawarciu umowy spółki” ale przekształcana spółka będzie spółką jednoosobową, dlatego w istocie przekształcający się przedsiębiorca podpisuje akt założycielski,
- powołanie organów spółki – w przypadku spółki z o.o. zawsze będzie to zarząd spółki, a inne organy jeżeli wynika to z umowy spółki. Czysto praktycznie, powołanie organów może odbyć się już w oświadczeniu o przekształceniu, ponieważ ten dokument musi wskazywać członków zarządu powoływanej spółki. Powołać organy można także w akcie założycielskim/umowie spółki.
Faza 3 - rejestracyjna
- wniosek o rejestrację spółki w KRS – procedura nie różni się od standardowego zgłoszenia sp. z o.o., pamiętaj jednak, że musisz wypełnić i złożyć formularze rejestracyjne w terminie 6 miesięcy od podpisania umowy spółki,
- wniosek o rejestrację jako czynny płatnik VAT,
- wykreślenie z CEiDG oraz poinformowanie kontrahentów/urzędów o przekształceniu dotychczasowej działalności – ostatnim krokiem jest wykreślenie przedsiębiorcy przekształcanego z centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej i zaktualizowanie informacji o statusie prawnym spółki oraz poinformowanie kontrahentów o zmianach np. w celach aktualizacji danych firmy na dokumentach.
- ogłoszenie o przekształceniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Dokonują go członkowie zarządu, nie jest określone kiedy, ale bezpiecznie będzie złożyć go wraz z wnioskiem o rejestrację spółki KRS. Żaden termin nie został określony w KSH dlatego nie ma obaw, że zrobimy to za późno. Publikacja kosztuje 100 zł.
Inne ważne czynności!
które nie wynikają z KSH, ale z innych przepisów:
- Tytułem wprowadzenia: jednosobowa działalność gospodarcza to podmiot, czyli Ty! Przedsiębiorstwo (zgodnie z art. 55 indeks 1 KC) to „zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej”. Oznacza to, że prowadząc JDG, będąc w małżeństwie i nabywając elementy przedsiębiorstwa (np. samochody) za środki, które wchodzą w skład majątku wspólnego, to przy przekształceniu, zgodę musi wyrazić drugi małżonek. Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 3) Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego czynność prowadząca m.in. do zbycia przedsiębiorstwa wymaga zgody drugiego małżonka. Moim zdaniem przekształcenie (a dokładnie złożenie oświadczenia o przekształceniu, jako czynność jednostronna) dokonane bez zgody drugiego małżonka jest nieważne i nie może być „naprawione”.
- Przekształcenie wymaga zamknięcia ksiąg rachunkowych na dzień poprzedzający zarejestrowanie przekształconej spółki i otwarcia ksiąg rachunkowych nowej spółki, na dzień przekształcenia.
- Art. 584 (indeks 12) KSH przewiduje ogłoszenie o przekształceniu,
Czy warto przekształcić jednoosobową działalność (JDG) w sp. z o.o.?
1. Bezpieczeństwo finansowe
Pierwszą i zarazem najważniejszą zaletą przekształcenia w spółkę jest zabezpieczenie interesu i zapewnienie bezpieczeństwa finansowego. Zgodnie z przepisami, minimalny kapitał zakładowy sp. z o.o. musi wynosić 5 tysięcy złotych. Jako wspólnik odpowiadasz wtedy wyłącznie majątkiem spółki, w dodatku tylko do wysokości wniesionego kapitału, a nie całym swoim majątkiem osobistym jak w przypadku JDG.
2. Wiarygodność i wizerunek
JDG jest czasami uznawana za mało wiarygodną formę prowadzenia działalności, czego nie można powiedzieć o sp. z o.o. Inwestorzy oraz kontrahenci zdecydowanie mogą łatwiej nawiązać współpracę z podmiotami działającymi w formie spółek kapitałowych, ponieważ ich funkcjonowanie jest znacznie bardziej sformalizowane. Dużo łatwiej jest również dokapitalizować sp. z o.o. od zewnętrznych podmiotów w zamian za udziały w spółce.
3. Składki na ZUS
Jeśli planujesz przekształcić JDG w sp. z o.o., a oprócz Ciebie kapitał wniesie przynajmniej jeszcze jeden wspólnik, skorzystasz ze zwolnienia z opłacania składek na ZUS. Jeżeli planujesz przekształcenie w jednoosobową spółkę z o.o. czyli taką, w której będziesz jedynym wspólnikiem i jedynym członkiem zarządu, zapoznaj się z moim artykułem, w którym opisałem wszystko co ważne na temat jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
4. Łatwość dziedziczenia
Zgodnie z zasadą ogólną, udziały w sp. z o.o. podlegają dziedziczeniu, a spadkobiercy wstępują do spółki z mocy prawa. Jedyną czynnością, która warunkuje wstąpienie spadkobierców do spółki jest zawiadomienie spółki o przejściu udziałów. Umowa sp. z o.o. może regulować ograniczenia lub wyłączenia dotyczące wstąpienia spadkobierców, jednak w przypadku braku takich zapisów, przekazanie spółki jest niezwykle proste.
Mimo wielu korzyści wynikających z przekształcenia działalności gospodarczej (JDG) w spółkę kapitałową (w tym przypadku w spółę z o.o.), musisz mieć świadomość wad z nim związanych. Zawsze warto zastanowić się i dokładnie obliczyć, czy mimo powyższych korzyści, decydując się na przekształcenie jesteś gotowy ponieść wyższe koszty związane z założeniem i prowadzeniem spółki z ograniczoną odpowiedzialności. Wszystkiego na temat spółki z o.o. dowiesz się z mojego poradnika na jej temat.
Podwójne opodatkowanie w sp. z o.o. – czy zawsze występuje?
Mówiąc o przekształceniu, często pojawia się argument podwójnego opodatkowania. Spółka co do zasady podlega opodatkowaniu na gruncie CIT, a wspólnik jako osoba fizyczna, na zasadach PIT. Istnieje jednak szereg sposobów, które pozwalają uniknąć podwójnego opodatkowania, oto niektóre z nich:
Na czym polega przekształcenie?
Celem przekształcenia jest zachowanie płynności istnienia przedsiębiorstwa, co może być istotne, jeżeli np. przekształcane przedsiębiorstwo posiada unikalne zezwolenie. Polega ono na zmianie formy prawnej JDG w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, bez konieczności przeprowadzenia likwidacji. Innymi słowy następuje płynna kontynuacja prowadzenia działalności, a wszelkie prawa i obowiązki związane z zawartymi umowami przechodzą na nową spółkę. Ustawodawca przewiduje jednak pewne ograniczenia dotyczące tego kiedy, jak i kto może go dokonać. W przypadku JDG jedyną możliwą zmianą prawną jest przejście w jednoosobową spółkę kapitałową – w tym przypadku sp. z o.o.
Dodatkowo wymagane jest spełnienie warunku zdolności przekształceniowej:
- musisz prowadzić w sposób ciągły i we własnym imieniu działalność gospodarczą,
- nie możesz prowadzić działalności nieewidencjonowanej, co oznacza:
- twoja działalność gospodarcza musi być zgłoszona we właściwym rejestrze (w przypadku JDG jest to CEiDG).
Skutek przekształcenia
Zmiana formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej, skutkuje nie tylko zmianami w prawach i obowiązkach wspólników czy członków zarządu, ale również w obszarze księgowo-finansowym oraz podatkowym. Finalizacja procesu przekształcenia następuje w dniu wpisania sp. z o.o. do KRS i właśnie wtedy, rodzą się skutki prawno-podatkowe wynikające z przekształcenia.
Skutek przekształcenia działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
- Przekształcenie w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jest skuteczne w dniu wpisu do rejestru. Wtedy jako przedsiębiorca stajesz się wspólnikiem spółki i możesz korzystać z pełni praw jakie ta oferuje. Jednocześnie w przypadku przekształcenia w spółkę, dotychczasowe prawa i obowiązki przedsiębiorcy przechodzą na spółkę z tytułu sukcesji. Jednym z podstawowych skutków przekształcenia jest ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania – od tej chwili odpowiadasz wyłącznie majątkiem spółki, w dodatku tylko do wysokości wniesionego kapitału.
- Pamiętaj jednak, że przez trzy lata od dnia przekształcenia, za zobowiązania związane z działalnością gospodarczą powstałe przed dniem przekształcenia, odpowiadasz solidarnie ze spółką.
- Pamiętaj również o obowiązku zmiany informacji w ZUSie – wyrejestruj się z ubezpieczeń z tytułu prowadzenia JDG i zgłoś siebie prawidłowo w terminie 7 dni od dnia zarejestrowania spółki (jeśli planujesz prowadzić jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością).
Kiedy przekształcenie JDG w spółkę z o.o. jest skuteczne?
Przekształcenie działalności w jednoosobową spółkę kapitałową jest skuteczne w dniu wpisu jej do Krajowego Rejestru Sądowego. Przedsiębiorcy składając wniosek o przekształcenie często mylnie kierują się dniem złożenia wniosku o przekształcenie, jednak to dopiero dzień wpisu wskazuje moment przekształcenia.
Skutek podatkowy przekształcenia firmy jednoosobowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
W wyniku przekształcenia pojawia się wiele wątpliwości w zakresie skutków podatkowych, związanych w szczególności z obowiązkiem uiszczenia podatku dochodowego PIT. Jak wskazuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, w chwili przekształcenia JDG w spółkę prawa handlowego, oraz związanych z tym objęciem udziałów w spółce przekształconej, przedsiębiorca będący osobą fizyczną nie uzyskuje przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych. Ponadto:
- w przypadku przekształcenia, spółka co do zasady podlega opodatkowaniu na gruncie CIT, a wspólnik jako osoba fizyczna, na zasadach PIT,
- jeśli Twoja spółka będzie czynnym płatnikiem VAT masz obowiązek złożenia wniosku o rejestrację do urzędu skarbowego,
- po przekształceniu masz obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych (tzw. PCC) – wynosi on 0,5% kapitału zakładowego przekształconej spółki, dokładną kwotę możesz obliczyć w kalkulatorze kosztów założenia spółki z o.o. który za darmo możesz pobrać poniżej.
Pobierz kalkulator (plik Excel) za pomocą którego ustalisz ile będzie kosztować założenie Twojej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz ile podatku od czynności cywilnoprawnych (tzw. PCC) zapłacisz (nie musisz podawać maila!)
Uwaga na klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania!
Samo przekształcenie nie ma nic wspólnego z unikaniem opodatkowania i nie jest tak traktowane. Zmiana formy prawnej firmy może wpłynąć i zmniejszyć obciążenie podatkowe. Ustawodawca daje przedsiębiorcom możliwość wyboru opodatkowania w wielu przypadkach, więc praktyki mające na celu maksymalizacje zysku i zmniejszenie obciążeń podatkowych np. poprzez korzystanie z ulg podatkowych lub przedmiotową zmianę formy prowadzenia biznesu są powszechnie stosowane i jak najbardziej prawidłowe.
Jednak w związku z uszczelnianiem systemu podatkowego w Polsce, ustawodawca wprowadził instytucję klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Polega ona na umożliwieniu organom wszczęcia postępowania skarbowego, jeśli istnieje podejrzenie, że podmiot unika opodatkowania. Za takie działania można uznać:
- nieuzasadnione dzielenie operacji,
- angażowanie podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia ekonomicznego lub gospodarczego,
- angażowanie podmiotów, które nie prowadzą rzeczywistej działalności gospodarczej lub nie pełnią istotnej funkcji ekonomicznej,
- próby uzyskania stanu identycznego lub zbliżonego do stanu istniejącego przed dokonaniem czynności lub korzystanie z elementów wzajemnie się znoszących lub kompensujących,
- wystąpienie ryzyka gospodarczego przewyższającego spodziewane korzyści inne niż podatkowe w takim stopniu, że należy uznać, że działający rozsądnie podmiot nie wybrałby tego sposobu działania,
- sytuacje, w której osiągnięta korzyść podatkowa nie ma odzwierciedlenia w poniesionym przez podmiot ryzyku gospodarczym lub jego przepływach pieniężnych,
- sytuacje, gdy zysk przed opodatkowaniem, jest nieznaczny w porównaniu do korzyści podatkowej, która nie wynika bezpośrednio z rzeczywiście poniesionej ekonomicznej straty.
Na czym polega solidarna odpowiedzialność po przekształceniu JDG w spółkę z o.o.?
Wydaje się, że przekształcenie jest sposobem na uniknięcie spłacenia długów powstałych podczas prowadzenia JDG. Nic bardziej mylnego. Ustawodawca przewidział tę sytuację i uregulował odpowiedzialność solidarną w art. 584 KSH. Zgodnie z nim przez okres trzech lat, za zobowiązania powstałe w związku z prowadzeniem JDG przed dniem przekształcenia, odpowiadasz solidarnie ze spółką – jednak tylko za te zobowiązania, które powstały w związku z prowadzoną firmą. Konstrukcja ta ma na celu ochronę wierzycieli, wobec których zaciągnąłeś zobowiązania, również wierzycieli publicznoprawnych (np. zaległe podatki czy składki do ZUS).
Mateusz Szczypa
radca prawny
Jeżeli miałbym streścić w kilku zdaniach wszystko co musisz wiedzieć o spółce z o.o. to są to 2 informacje:
- niska odpowiedzialność przy relatywnie niskich kosztach działalności,
- ale ceną za to jest podwójne opodatkowanie [Czytaj dalej…]
UWAGA
Pamiętaj proszę, że powyższy artykuł nie stanowi porady, jest jedynie zbiorem informacji. Przed podjęciem decyzji skontaktuj się z prawnikiem.
Umowa najmu lokalu
Z tego wpisu dowiesz się w jaki sposób umowa najmu pozwala uniknąć podwójnego opodatkowania i pobierzesz darmowy wzór takiej umowy z moimi komentarzami (na samym dole).
ZUS w spółce z o.o.
Kiedy wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) jest zwolniony z opłacania składek ZUS?
Przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością
Zobacz jak, czy warto i na czym polega przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (spółkę z o.o.)
