Ustawa Prawo Przedsiębiorców definiuje pojęcie działalności gospodarczej jako zorganizowanej działalności zarobkowej, wykonywanej we własnym imieniu i w sposób ciągły. W związku z tym podstawowe kryteria, które definiują JDG:
Działalność w formie jednoosobowej cieszy się popularnością wśród początkujących przedsiębiorców, ze względu na niewielkie koszty, szybkość w dopełnieniu formalności oraz łatwość rozwiązania w przypadku niepowodzenia. Wątpliwość, czy jest to na pewno najlepsza forma prowadzenia działalności, pojawia się w przypadku rozwoju działalności. Wtedy można zastanowić się nad przekształceniem formy prowadzonej działalności w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością zgodnie z art. 551 § 5 KSH.
Jak to zrobić, jakie kroki należy podjąć, dowiesz się poniżej.
Proces przekształcenia przedsiębiorcy, szczególnie z formy jednoosobowej działalności gospodarczej na sp. z o.o. nie jest skomplikowany i może przebiec dosyć szybko, jeśli dobrze sporządzi się wymagane dokumenty. Postępowanie uregulowane zostało w art. 584 (indeks od 1 do 13) Kodeksu Spółek Handlowych i składa się z następujących etapów:
Pierwszą i zarazem najważniejszą zaletą przekształcenia w spółkę jest zabezpieczenie interesu i zapewnienie bezpieczeństwa finansowego. Zgodnie z przepisami, minimalny kapitał zakładowy sp. z o.o. musi wynosić 5 tysięcy złotych. Jako wspólnik odpowiadasz wtedy wyłącznie majątkiem spółki, w dodatku tylko do wysokości wniesionego kapitału, a nie całym swoim majątkiem osobistym jak w przypadku JDG.
JDG jest czasami uznawana za mało wiarygodną formę prowadzenia działalności, czego nie można powiedzieć o sp. z o.o. Inwestorzy oraz kontrahenci zdecydowanie mogą łatwiej nawiązać współpracę z podmiotami działającymi w formie spółek kapitałowych, ponieważ ich funkcjonowanie jest znacznie bardziej sformalizowane. Dużo łatwiej jest również dokapitalizować sp. z o.o. od zewnętrznych podmiotów w zamian za udziały w spółce.
Jeśli planujesz przekształcić JDG w sp. z o.o., a oprócz Ciebie kapitał wniesie przynajmniej jeszcze jeden wspólnik, skorzystasz ze zwolnienia z opłacania składek na ZUS. Jeżeli planujesz przekształcenie w jednoosobową spółkę z o.o. czyli taką, w której będziesz jedynym wspólnikiem i jedynym członkiem zarządu, zapoznaj się z moim artykułem, w którym opisałem wszystko co ważne na temat jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Zgodnie z zasadą ogólną, udziały w sp. z o.o. podlegają dziedziczeniu, a spadkobiercy wstępują do spółki z mocy prawa. Jedyną czynnością, która warunkuje wstąpienie spadkobierców do spółki jest zawiadomienie spółki o przejściu udziałów. Umowa sp. z o.o. może regulować ograniczenia lub wyłączenia dotyczące wstąpienia spadkobierców, jednak w przypadku braku takich zapisów, przekazanie spółki jest niezwykle proste.
Mimo wielu korzyści wynikających z przekształcenia działalności gospodarczej (JDG) w spółkę kapitałową (w tym przypadku w spółę z o.o.), musisz mieć świadomość wad z nim związanych. Zawsze warto zastanowić się i dokładnie obliczyć, czy mimo powyższych korzyści, decydując się na przekształcenie jesteś gotowy ponieść wyższe koszty związane z założeniem i prowadzeniem spółki z ograniczoną odpowiedzialności. Wszystkiego na temat spółki z o.o. dowiesz się z mojego poradnika na jej temat.
Mówiąc o przekształceniu, często pojawia się argument podwójnego opodatkowania. Spółka co do zasady podlega opodatkowaniu na gruncie CIT, a wspólnik jako osoba fizyczna, na zasadach PIT. Istnieje jednak szereg sposobów, które pozwalają uniknąć podwójnego opodatkowania, oto niektóre z nich:
Celem przekształcenia jest zachowanie płynności istnienia przedsiębiorstwa, co może być istotne, jeżeli np. przekształcane przedsiębiorstwo posiada unikalne zezwolenie. Polega ono na zmianie formy prawnej JDG w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, bez konieczności przeprowadzenia likwidacji. Innymi słowy następuje płynna kontynuacja prowadzenia działalności, a wszelkie prawa i obowiązki związane z zawartymi umowami przechodzą na nową spółkę. Ustawodawca przewiduje jednak pewne ograniczenia dotyczące tego kiedy, jak i kto może go dokonać. W przypadku JDG jedyną możliwą zmianą prawną jest przejście w jednoosobową spółkę kapitałową – w tym przypadku sp. z o.o.
Dodatkowo wymagane jest spełnienie warunku zdolności przekształceniowej:
Zmiana formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej, skutkuje nie tylko zmianami w prawach i obowiązkach wspólników czy członków zarządu, ale również w obszarze księgowo-finansowym oraz podatkowym. Finalizacja procesu przekształcenia następuje w dniu wpisania sp. z o.o. do KRS i właśnie wtedy, rodzą się skutki prawno-podatkowe wynikające z przekształcenia.
Przekształcenie działalności w jednoosobową spółkę kapitałową jest skuteczne w dniu wpisu jej do Krajowego Rejestru Sądowego. Przedsiębiorcy składając wniosek o przekształcenie często mylnie kierują się dniem złożenia wniosku o przekształcenie, jednak to dopiero dzień wpisu wskazuje moment przekształcenia.
W wyniku przekształcenia pojawia się wiele wątpliwości w zakresie skutków podatkowych, związanych w szczególności z obowiązkiem uiszczenia podatku dochodowego PIT. Jak wskazuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, w chwili przekształcenia JDG w spółkę prawa handlowego, oraz związanych z tym objęciem udziałów w spółce przekształconej, przedsiębiorca będący osobą fizyczną nie uzyskuje przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych. Ponadto:
Samo przekształcenie nie ma nic wspólnego z unikaniem opodatkowania i nie jest tak traktowane. Zmiana formy prawnej firmy może wpłynąć i zmniejszyć obciążenie podatkowe. Ustawodawca daje przedsiębiorcom możliwość wyboru opodatkowania w wielu przypadkach, więc praktyki mające na celu maksymalizacje zysku i zmniejszenie obciążeń podatkowych np. poprzez korzystanie z ulg podatkowych lub przedmiotową zmianę formy prowadzenia biznesu są powszechnie stosowane i jak najbardziej prawidłowe.
Jednak w związku z uszczelnianiem systemu podatkowego w Polsce, ustawodawca wprowadził instytucję klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Polega ona na umożliwieniu organom wszczęcia postępowania skarbowego, jeśli istnieje podejrzenie, że podmiot unika opodatkowania. Za takie działania można uznać:
Wydaje się, że przekształcenie jest sposobem na uniknięcie spłacenia długów powstałych podczas prowadzenia JDG. Nic bardziej mylnego. Ustawodawca przewidział tę sytuację i uregulował odpowiedzialność solidarną w art. 584 KSH. Zgodnie z nim przez okres trzech lat, za zobowiązania powstałe w związku z prowadzeniem JDG przed dniem przekształcenia, odpowiadasz solidarnie ze spółką – jednak tylko za te zobowiązania, które powstały w związku z prowadzoną firmą. Konstrukcja ta ma na celu ochronę wierzycieli, wobec których zaciągnąłeś zobowiązania, również wierzycieli publicznoprawnych (np. zaległe podatki czy składki do ZUS).
Mateusz Szczypa
radca prawny
Jeżeli miałbym streścić w kilku zdaniach wszystko co musisz wiedzieć o spółce z o.o. to są to 2 informacje:
Pamiętaj proszę, że powyższy artykuł nie stanowi porady, jest jedynie zbiorem informacji. Przed podjęciem decyzji skontaktuj się z prawnikiem.
Z tego wpisu dowiesz się w jaki sposób umowa najmu pozwala uniknąć podwójnego opodatkowania i pobierzesz darmowy wzór takiej umowy z moimi komentarzami (na samym dole).
Kiedy wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) jest zwolniony z opłacania składek ZUS?
Zobacz jak, czy warto i na czym polega przekształcenie jednoosobowej działalności w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (spółkę z o.o.)
